รวมหลากหลายเกร็ดสำนวนจีน ใน ‘สยบฟ้าพิชิตปฐพี’

การได้อ่านนิยายจีนกำลังภายในสายแฟนตาซีปาฏิหาริย์อย่าง ‘สยบฟ้าพิชิตปฐพี’ ที่แปลจากนิยายออนไลน์สุดดังจากปลายปากกาของ Mao Ni โดยคุณมดแดงนั้น นอกจากจะได้รับความสนุก ตื่นตา จนวางไม่ลงแล้ว ก็ยังจะมีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่แทรกอยู่และไม่อาจมองข้าม

ลองหยิบเอาข้อมูลเล็กๆ ที่อยู่มุมล่างของบางหน้า ทำให้พบว่าการอ่านเชิงอรรถก็ทำให้ได้รับข้อมูลความรู้เกี่ยวกับสำนวนจีนที่เราๆ ท่านๆ ไม่ได้คุ้นเคยกันมากนัก และนี่เป็นเพียงตัวอย่างบางส่วนเท่านั้น

คำกล่าวของจูเก่อเลี่ยง

หนิงเชวียผู้กำลังเมามายต้องการระบายความในใจกับชายชรา เขาเอ่ยเล่าว่า “เดิมข้าเข้าใจว่าตัวเองเป็นคนว่อหลงกั่ง มีอิสระไม่ถูกผูกมัดด้วยสิ่งใด” ถ้อยคำนี้อ้างอิงถึงบุรุษที่มีชื่อเสียงท่านหนึ่ง

จูเก่อเลี่ยง หรือขงเบ้ง เคยกล่าวว่า “เดิมข้าเป็นคนว่อหลงกั่งมีอิสระตามสบาย” เป็นการรำลึกถึงชีวิตที่ปราศจากข้อผูกมัดใดๆ โดยว่อหลงกั่ง คือ สถานที่ที่จูเก่อเลี่ยงเร้นกายอยู่อย่างสงบก่อนลงจากเขา

แต่งลดฐานะ

ศิษย์พี่ใหญ่ตอบยิ้มๆ พลางเอ่ยว่า “ศิษย์น้องเล็กเป็นบุรุษ ย่อมไม่นับเป็นการแต่งลดฐานะออกไป” น่าสนใจว่า ‘แต่งลดฐานะ’ นั้นคือสิ่งใด

“แต่งลดฐานะ” นั้นเดิมใช้สำหรับผู้หญิงในสังคมศักดินา หมายถึง การที่สตรีสูงศักดิ์แต่งงานกับบุรุษที่มีฐานะต่ำกว่า หากเป็นเชื้อพระวงศ์จะถูกถอดยศเป็นสามัญชน

ฉินเช่อสอดประสาน

เมื่อศิษย์พี่ใหญ่ดูจะประทับใจในตัวผู้งมงายอักษร ถึงกับเอ่ยว่า “ยินดีที่จะเห็นนางกับศิษย์น้องเล็กรักใคร่ปรองดองกันดั่งฉินเช่อสอดประสาน”

“ฉินเช่อสอดประสาน” เป็นสำนวนหมายถึงสามีภรรยารักใคร่ปรองดองกัน โดยฉินและเช่อคือพิณที่มีลักษณะคล้ายกัน จึงมักใช้เปรียบเป็นคู่สามีภรรยา

สามเร่งด่วน

“สามเร่งด่วน” หมายถึง สามเรื่องที่ไม่อาจรอได้ ต้องเร่งจัดการให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก คือ ปวดปัสสาวะอุจจาระ เข้าหอ และคลอดบุตร

อวัยวะตันทั้งห้าอวัยวะกลวงทั้งหก

วลีนี้หมายถึงอวัยวะในร่างกายของคนแน่ๆ เมื่อหนิงเชวียพยายามนั่งขัดสมาธิ และโม่ซันซันนั่งท่าดอกบัว ไม่กี่อึดใจ ทั้งสองต่างต้องลืมตาโพลงอย่างตื่นตระหนก เพราะจิตของพวกมันถูกกระทบกระแทกอย่างหนักจนสั่นสะเทือนเข้าไปถึงอวัยวะตันทั้งห้าอวัยวะกลวงทั้งหก

“อวัยวะตันทั้งห้าอวัยวะกลวงทั้งหก” เป็นคำเรียกรวมอวัยวะภายใน โดยอวัยวะตันทั้งห้า ได้แก่ ตับ หัวใจ ม้าม ปอด และไต มีหน้าที่บ่มสร้าง กลั่นฟอก และหล่อเลี้ยง ส่วนอวัยวะกลวงทั้งหก ได้แก่ ถุงน้ำดี ลำไส้เล็ก กระเพาะอาหาร ลำไส้ใหญ่ กระเพาะปัสสาวะ และซานเจียว (ท่อลำเลียง) ทำหน้าที่ย่อย ดูดซึมเก็บสะสม และขับออก

ตั๊กแตนจ้องจับจักจั่น

เรื่องราวที่ดำเนินมาถึงช่วงของการแย่งชิงคัมภีร์สวรรค์ โดยมีการเปรียบเปรยว่า คัมภีร์สวรรค์นั้นคือจักจั่น  หนิงเชวียและพวกเป็นตั๊กแตน

มาจากสุภาษิตที่ว่า “ตั๊กแตนจ้องจับจักจั่น ไม่รู้ภัยนกขมิ้นอยู่ข้างหลัง” สุภาษิตนี้ใช้สำหรับเตือนสติบุคคลที่มักจะมองแต่ประโยชน์ที่เห็นอยู่ตรงหน้าโดยละเลยหรือมองข้ามอันตรายที่ซ่อนเร้นอยู่ข้างหลัง

นอกจากจะอ่านเอาสนุกแล้ว การอ่าน ‘สยบฟ้าพิชิตปฐพี’ ก็ยังได้ความรู้จากเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่แทรกอยู่ด้านล่าง อยากให้ลองอ่านกันดู ช่วยเพิ่มทั้งอรรถรสและเพื่อพูดความรู้ให้กับตัวเราเองด้วย